Aylin
New member
Kokona Ne Demek? TDK'ye Göre Anlamı ve Kullanımı
Türkçede bazı kelimeler zaman içinde farklı anlamlar kazanmış ve halk arasında çeşitli bağlamlarda kullanılmıştır. Bu kelimelerden biri de "kokona"dır. Günümüzde pek fazla duyulmasa da geçmişte özellikle Osmanlı dönemi ve Cumhuriyet’in ilk yıllarında yaygın olarak kullanılan bu kelimenin kökeni, anlamı ve kullanımı hakkında detaylı bir inceleme yapalım.
Kokona Kelimesinin TDK'ye Göre Anlamı Nedir?
Türk Dil Kurumu (TDK) verilerine göre "kokona" kelimesi, Osmanlıca kökenli bir kelime olup genellikle "görgülü, süslü ve yaşlı kadın" anlamında kullanılmıştır. Ancak kelimenin farklı bağlamlarda kazandığı yan anlamlar da bulunmaktadır.
TDK'ye göre "kokona" kelimesi şu anlamlara gelmektedir:
1. **Eski İstanbul hanımefendileri için kullanılan bir tabir:** Osmanlı döneminde genellikle üst sınıfa mensup, görgülü ve süslü kadınlar için bu kelime kullanılırdı.
2. **Aşırı süslenmiş, gösteriş meraklısı kadın:** Günümüzde daha çok bu anlamda kullanılmaktadır.
3. **Bazen alaycı bir ifade olarak da kullanılabilir:** Kendini beğenmiş, aşırı süslü ve kibar olmaya çalışan kadınlar için küçümseyici bir tonla "kokona" denebilir.
Kokona Kelimesinin Kökeni ve Tarihçesi
"Kokona" kelimesi, Rumca kökenli olup **"kyria" (hanımefendi)** anlamına gelen bir kelimeden türemiştir. Osmanlı döneminde İstanbul'da yaşayan Rum ve Ermeni toplulukları arasında yaygın olarak kullanılan bu kelime zamanla Türkçeye geçmiştir.
Osmanlı döneminde özellikle İstanbul’un hanımefendileri için kullanılan bu tabir, Cumhuriyet döneminde de bir süre kullanılmış, ancak zamanla popülerliğini kaybetmiştir. Günümüzde ise genellikle eski nesiller tarafından bilinmekte ve nostaljik bir ifade olarak kullanılmaktadır.
Kokona Kelimesi Günümüzde Hangi Bağlamlarda Kullanılır?
Günümüzde "kokona" kelimesi nadiren kullanılmakla birlikte bazı bağlamlarda hâlâ karşımıza çıkabilir:
- **Edebiyatta ve eski metinlerde:** Özellikle eski İstanbul yaşamını anlatan roman ve hikâyelerde bu kelimeye rastlamak mümkündür.
- **Eski nesillerin konuşmalarında:** Özellikle yaşlı insanlar, gençlere hitap ederken "Aman kızım, kokoş olma!" gibi ifadeler kullanabilirler.
- **Alaycı bir üslup olarak:** Kendini aşırı süsleyen ve gösteriş meraklısı olan kadınlar için hâlâ "kokona" kelimesi kullanılabilir.
Kokona ile İlgili Sık Sorulan Sorular
1. **Kokona kelimesi günümüzde hâlâ kullanılıyor mu?**
Evet, ancak oldukça nadir. Daha çok eski nesiller tarafından bilinen bir kelimedir ve günümüzde yerine "kokoş" kelimesi tercih edilmektedir.
2. **Kokona ve kokoş kelimeleri aynı anlama mı geliyor?**
Benzer anlamlara sahip olsalar da "kokona" daha çok eski İstanbul hanımefendilerini tanımlarken, "kokoş" günümüzde aşırı süslü ve gösteriş meraklısı kadınları tanımlamak için kullanılır.
3. **Kokona kelimesi hangi dilden Türkçeye geçmiştir?**
Rumcadan Türkçeye geçmiş bir kelimedir. Rumcada "kyria" kelimesinin türevlerinden biridir.
4. **Kokona kelimesinin erkekler için bir karşılığı var mı?**
Hayır, "kokona" kelimesi yalnızca kadınlar için kullanılır. Erkekler için benzer bir anlam taşıyan yaygın bir kelime bulunmamaktadır.
5. **Osmanlı’da kokona kelimesi hangi kesimler tarafından kullanılırdı?**
Özellikle İstanbul’da yaşayan Osmanlı elitleri ve saray çevresinde yaşayan insanlar tarafından kullanılırdı.
Sonuç
"Kokona" kelimesi, Osmanlı döneminden günümüze ulaşan ancak günümüzde kullanımı oldukça azalan bir kelimedir. Genellikle yaşlı, süslü ve gösterişi seven kadınlar için kullanılan bu kelime, eski İstanbul kültürünü yansıtan ifadelerden biridir. Günümüzde yerini "kokoş" gibi kelimelere bırakmış olsa da edebi eserlerde ve nostaljik konuşmalarda hâlâ karşımıza çıkabilir.
Bu kelimeyi duyduğunuzda veya kullandığınızda, kelimenin tarihçesi ve anlamını bilerek doğru bağlamda kullanmanız, yanlış anlaşılmaların önüne geçmek adına önemlidir.
Türkçede bazı kelimeler zaman içinde farklı anlamlar kazanmış ve halk arasında çeşitli bağlamlarda kullanılmıştır. Bu kelimelerden biri de "kokona"dır. Günümüzde pek fazla duyulmasa da geçmişte özellikle Osmanlı dönemi ve Cumhuriyet’in ilk yıllarında yaygın olarak kullanılan bu kelimenin kökeni, anlamı ve kullanımı hakkında detaylı bir inceleme yapalım.
Kokona Kelimesinin TDK'ye Göre Anlamı Nedir?
Türk Dil Kurumu (TDK) verilerine göre "kokona" kelimesi, Osmanlıca kökenli bir kelime olup genellikle "görgülü, süslü ve yaşlı kadın" anlamında kullanılmıştır. Ancak kelimenin farklı bağlamlarda kazandığı yan anlamlar da bulunmaktadır.
TDK'ye göre "kokona" kelimesi şu anlamlara gelmektedir:
1. **Eski İstanbul hanımefendileri için kullanılan bir tabir:** Osmanlı döneminde genellikle üst sınıfa mensup, görgülü ve süslü kadınlar için bu kelime kullanılırdı.
2. **Aşırı süslenmiş, gösteriş meraklısı kadın:** Günümüzde daha çok bu anlamda kullanılmaktadır.
3. **Bazen alaycı bir ifade olarak da kullanılabilir:** Kendini beğenmiş, aşırı süslü ve kibar olmaya çalışan kadınlar için küçümseyici bir tonla "kokona" denebilir.
Kokona Kelimesinin Kökeni ve Tarihçesi
"Kokona" kelimesi, Rumca kökenli olup **"kyria" (hanımefendi)** anlamına gelen bir kelimeden türemiştir. Osmanlı döneminde İstanbul'da yaşayan Rum ve Ermeni toplulukları arasında yaygın olarak kullanılan bu kelime zamanla Türkçeye geçmiştir.
Osmanlı döneminde özellikle İstanbul’un hanımefendileri için kullanılan bu tabir, Cumhuriyet döneminde de bir süre kullanılmış, ancak zamanla popülerliğini kaybetmiştir. Günümüzde ise genellikle eski nesiller tarafından bilinmekte ve nostaljik bir ifade olarak kullanılmaktadır.
Kokona Kelimesi Günümüzde Hangi Bağlamlarda Kullanılır?
Günümüzde "kokona" kelimesi nadiren kullanılmakla birlikte bazı bağlamlarda hâlâ karşımıza çıkabilir:
- **Edebiyatta ve eski metinlerde:** Özellikle eski İstanbul yaşamını anlatan roman ve hikâyelerde bu kelimeye rastlamak mümkündür.
- **Eski nesillerin konuşmalarında:** Özellikle yaşlı insanlar, gençlere hitap ederken "Aman kızım, kokoş olma!" gibi ifadeler kullanabilirler.
- **Alaycı bir üslup olarak:** Kendini aşırı süsleyen ve gösteriş meraklısı olan kadınlar için hâlâ "kokona" kelimesi kullanılabilir.
Kokona ile İlgili Sık Sorulan Sorular
1. **Kokona kelimesi günümüzde hâlâ kullanılıyor mu?**
Evet, ancak oldukça nadir. Daha çok eski nesiller tarafından bilinen bir kelimedir ve günümüzde yerine "kokoş" kelimesi tercih edilmektedir.
2. **Kokona ve kokoş kelimeleri aynı anlama mı geliyor?**
Benzer anlamlara sahip olsalar da "kokona" daha çok eski İstanbul hanımefendilerini tanımlarken, "kokoş" günümüzde aşırı süslü ve gösteriş meraklısı kadınları tanımlamak için kullanılır.
3. **Kokona kelimesi hangi dilden Türkçeye geçmiştir?**
Rumcadan Türkçeye geçmiş bir kelimedir. Rumcada "kyria" kelimesinin türevlerinden biridir.
4. **Kokona kelimesinin erkekler için bir karşılığı var mı?**
Hayır, "kokona" kelimesi yalnızca kadınlar için kullanılır. Erkekler için benzer bir anlam taşıyan yaygın bir kelime bulunmamaktadır.
5. **Osmanlı’da kokona kelimesi hangi kesimler tarafından kullanılırdı?**
Özellikle İstanbul’da yaşayan Osmanlı elitleri ve saray çevresinde yaşayan insanlar tarafından kullanılırdı.
Sonuç
"Kokona" kelimesi, Osmanlı döneminden günümüze ulaşan ancak günümüzde kullanımı oldukça azalan bir kelimedir. Genellikle yaşlı, süslü ve gösterişi seven kadınlar için kullanılan bu kelime, eski İstanbul kültürünü yansıtan ifadelerden biridir. Günümüzde yerini "kokoş" gibi kelimelere bırakmış olsa da edebi eserlerde ve nostaljik konuşmalarda hâlâ karşımıza çıkabilir.
Bu kelimeyi duyduğunuzda veya kullandığınızda, kelimenin tarihçesi ve anlamını bilerek doğru bağlamda kullanmanız, yanlış anlaşılmaların önüne geçmek adına önemlidir.